Kekik

Kekik ortalama olarak 20 cm ulaşabilen ve 6 yıla kadar ömrü olan bir bitkidir. Yemeklere aroma ve tat katmada kullanılmaktadır. Yaş ve kuru olarak kullanılmakta ve tüketilmektedir. Et ve tavuk yemeklerinde çokça kullanılmasının ve tercih edilmesinin yanı sıra, çayının yapılarak tüketilmesi halinde öksürüğü azalttığı, adet ağrılarını hafiflettiği ve kan dolaşımını düzenlediği bilinmektedir.

Biberiye

Biberiye, zengin bir antioksidan kaynağı olarak bilinmektedir. Bağışıklık sistemini güçlendiren, kas ağrılarını hafifleten bir özelliğe sahiptir. Çay olarak tüketilmesi halinde de, strese iyi geldiği bilinmektedir. Bunun yanında biberiye yağının da saç dökülmesine iyi geldiği ve cildi beslediği iddia edilmektedir.

Çörek Otu

Çörek otu, tüm mutfaklarda kullanılan ve halk arasında siyah susam olarak adlandırılan küçük siyah tohum şeklinde bir baharattır. Mide ve bağırsak sağlığını korumada etkili bir baharattır. Sindirimi düzenleyip, hazımsızlık ve kabızlığa iyi geldiği bilinmektedir. Yine bağışıklığı güçlendirdiği, kolesterolü düzenlemeye yardımcı olduğu ve sperm sayısını arttırdığı söylenmekle birlikte, çörek otu yağı şeklinde de tüketilmektedir.  

Kimyon

Et yemeklerinde ve çorbalarda sıklıkla kullanılan bu baharatın içeriğinde demir, potasyum, magnezyum, kalsiyum gibi minerallerin yanı sıra içeriğinde A ve C vitaminleri de yer almaktadır.

Karabiber

Türk mutfağının yanı sıra dünya mutfağının her yerinde sıça kullanılmaktadır. Baskın tadı, hoş aroması ve acı tadı ile mutfakların vazgeçilmezleri arasındadır. Et ve deniz ürünleri ile sebzeler ve soslar için ideal olup, içeriğinde bulunan vitaminler sayesinde vücudu koruyan ve sindirim sistemini düzenleyen etkili ve sağlıklı bir baharat türüdür.

Zencefil

Genellikle Asya mutfağının vazgeçilmezlerinden biri olan zencefil birçok ülke mutfağında da kullanılır keskin bir tada sahiptir. Et, deniz ürünleri, sebzeler ve tatlılar için kullanılır. Kuru ve yaş olarak tüketilmektedir. Zencefil, sindirim sisteminin verimli çalışmasına yardımcı olur.

Zerdeçal

Zerdeçal, parlak sarı rengi ile tanınır ve özellikle Hint ve orta doğu mutfağında çok kullanılan bir baharattır. Hint safranı olarak da bilinir. Yaş ve toz şeklinde tüketilebilmektedir.  Et ve sebze türü yemeklerde kullanılan zerdeçal, aynı zaman da pilav yemeklerine farklı bir lezzet katmaktadır.

Tarçın

Tarçın, tatlı ve tuzlu yemeklerde kullanılan popüler bir baharattır. Yaprak dökmeyen aromatik kokulu bir ağaç cinsidir. Kabuk şeklinde ve toz halinde kullanılmaktadır. Özellikle tatlılar, kekler, kurabiyeler ve kahvelerde yaygın olarak kullanılıp, tüketilmektedir. Ayrıca kan şekerini dengelemesi etkisiyle de bilinmektedir.

Karanfil

Karanfil, birçok dünya mutfağında kullanılmaktadır. Özellikle Asya, Orta Doğu ve Hint mutfağında sıklıkla görülür. Keskin bir tat ve kokuya sahip olan karanfil, tatlılarda ve sıcak içeceklerde kullanılmaktadır. Karanfil, antimikrobiyal ve antioksidan etki gösterebilen bir baharat olup, diş eti hastalıklarını önlemesinin yanı sıra diş ağrısını hafifleten, solunum yollarını rahatlatan, hazımsızlık ve gaz gibi sindirim ve mide problemlerine iyi gelen bir baharattır.

Sumak

Ekşi ve hafif tatlımsı bir aromaya sahip olan sumak, salatalara ve et yemeklerinde kullanılan lezzetli ve aromatik bir baharattır. Ayrıca antioksidan olduğu ve sindirim sistemini desteklediği de bilinmektedir. Sosu ve şerbeti de yapılmaktadır.

Safran

Dünyanın en pahalı ve en değerli baharatlarından biri olan safran, yemeklere hoş bir renk ve aroma katmak için kullanılmaktadır. Safran, orta doğu mutfağının vazgeçilmez baharatlarındandır. Safranda çokça vitamin olmasından dolayı, tüketildiğinde kişiye güç ve kuvvet verdiği bilinmektedir. Tıp ve kozmetik alanlarda da kullanılmaktadır.

Nane

Ferahlatıcı bir tat ve aroma sağlayan nane, özellikle içeceklerde, salatalarda ve tatlılarda tercih edilir. Yaş ve kuru şekilde kullanılmaktadır. Nane, sindirimi kolaylaştırmaya, ağız kokusunu gidermeye, mide bulantısını hafifletmeye ve baş ağrılarını gidermeye yardımcı olur.

Zahter

Zahter görünüş itibarıyla kekik bitkisine benzetilir ve "kara kekik" olarak anılmaktadır. Yabani bir ot çeşidi olan zahter orta ve güney Anadolu bölgelerinde yetişmektedir. Yemeklerde baharat olarak kullanılmasıyla bilinse de aslında çay olarak tüketildiğinde insan sağlığına katkısı oldukça fazladır. Osmanlı mutfağında da sıkça kullanıldığı bilinmektedir. Zahter bitkisinden; zahter çayı, zahter yağı, zahter macunu ve zahter kremi üretilebilmektedir.  

Yeşil Çay

Anavatanı Çin ve Japonya’dır. Ülkemizdeki ise ağırlıklı olarak Rize ve kısmen de Trabzon da üretilmektedir. Yeşil çay, yaprakların toplanır toplanmaz, kavrulup hızla kurutulması ile elde edilir. Yeşil çayın içimi hafif, lezzetli ve tadı da yumuşaktır. Yeşil çayın, vücudu enfeksiyonlara karşı koruması, stresi azaltması, kolesterolü düşürmesi, diyabeti yönetmesi ve kilo kaybına yardımcı olması gibi birçok faydası bulunmaktadır.

Ceviz Kabuğu

Ceviz kabuğu bitkisinden; ceviz kabuğu çayı, ceviz kabuğu yağı, ceviz kabuğu macunu, ceviz kabuğu sabunu, ceviz kabuğu şampuanı yapılmaktadır. Cevizin yeşil kabuğu içerisinde anti mikrobiyel ve anti diyabetik etkilere sahip bileşenler bulunduğundan insan sağlığı için yararlı olduğu öne sürülmektedir.

Defne Yaprağı

Defne yaprağı, yemek pişirmede yaygın olarak kullanılan aromatik bir yapraktır. Kurutulmuş veya taze olarak bütün olarak kullanılabilir; bu durumda tüketilmeden önce yemekten çıkarılır veya daha az sıklıkla öğütülmüş olarak kullanılır. Tadı ve kokusuyla lezzet arttırıcı bir özelliğe sahiptir. Kırımızı ve balık türü beyaz et yemeklerinde sıkça kullanılır. Dünyada, defne yaprağı ihtiyacının yüzde 80’i Türkiye’den karşılanmaktadır. Defne yaprağı bitkisinden; defne yaprağı çayı, defne yaprağı yağı ve defne yaprağı sabunu üretilebilmektedir.

Fesleğen

Yemeklerde lezzet arttırıcı bir aroma olarak kullanılır. Genellikle yiyeceklere aromasının daha baskın ve etkili olması için son anda katılır. Salatalarda keskin bir baharat etkisi yapıp tadını özgürce sergiler. Hemen her tür et yemeğinde makarnalarda, pizzalarda ve soslarda farklı damak tatları elde etmek için kullanılır.

Ihlamur Çiçeği

Sarımsı renkte ve karakteristik kokuya sahip bir çiçektir. Ihlamur çiçeği bitkisinden; ıhlamur çiçeği çayı, ıhlamur çiçeği yağı, ıhlamur çiçeği tentürü, ıhlamur çiçeği macunu, ıhlamur çiçeği kremi, ıhlamur çiçeği sabunu, ıhlamur çiçeği şampuanı, ıhlamur çiçeği sirkesi ve tütsüsü üretilebilmektedir. Soğuk algınlığı, bronşit ve grip gibi hastalıkların semptomlarını hafifletmeye, rahatlatıcı etkisi sayesinde stres ve kaygının azaltmaya ve bağışıklığı destekleyerek hastalıklara karşı vücudun direncini artırma gibi faydalara sahiptir.

Isırgan Otu

Üzerinde yakıcı tüyleri bulunan bir bitkidir. Isırgan otu bitkisinden; ısırgan çayı, ısırgan yağı, ısırgan yemeği, ısırgan şampuanı, sabunu ve kremi üretilmektedir. Isırgan otunun içeriğinde yüksek oranda C vitamini bulunduğundan, antioksidan ve antimikrobiyal özelliğe sahiptir. Bağışıklığı güçlendirir, eklem ağrılarına iyi gelir, iltihabı azaltır, vücudu toksinlerden arındırır, akne oluşumunu önler ve idrar söktürür.

Kuşburnu

Parlak kırmızı renkte, minik yuvarlak görünümlüdür. Bu meyvelerin tadı mayhoş ve ekşimsidir. Hemen her türlü kek, tatlı ve pastalarda zengin tatlar için kullanılır. Kuşburnu meyvelerinden reçel, marmelat ve hoşaf da yapılmaktadır. Kuşburnu bitkisinden; kuşburnu çayı, kuşburnu yağı, kuşburnu kolonyası, kuşburnu kremi, kuşburnu sabunu ve şampuanı üretilebilmektedir.

Kiraz Sapı

Kiraz sapı, A, C ve E gibi vitaminleri içerir, iyi bir antioksidan kaynağıdır. Güçlü bir idrar söktürücüdür, böbrek sağlığını desteklemede, idrar yolları enfeksiyonunu önlemede yardımcı olur ve cilt sağlığını korumada da fayda sağlamaktadır.

Sarı Kantaron

Sarı kantaron; kılıç otu, mayasıl otu ve koyunkıran adlarıyla da bilinmektedir. Çiçekli bir bitki tipi türüdür. Çiçeklenme döneminde bitkinin çiçek ve tohumları toplanıp kurutulduktan sonra kullanılmaktadır. Keskin acı tadıyla bilinmektedir. Dünyanın birçok yerinde bulunan bir bitkidir. Kantaron bitkisinden; kantaron çayı, kantaron yağı, kantaron şurubu ve kremi üretilebilmektedir. Kantaron yağı; yara iyileştirici ve ağrı kesici etkiye sahiptir, akciğer, mide, bağırsak, böbrek ve idrar yollarının kronik hastalıklarında kullanılmakta olup, soğuk algınlığına, şeker hastalığına, ülsere, mide ve bağırsak rahatsızlıklarına, karaciğere, sarılığa ve safra kanalı sorunlarına karşı da etkili olduğu bilinmektedir.

Lavanta

Akdeniz kökenli bir bitki türüdür. Aroması, kokusu ve rahatlatıcı özellikleri ile bilinen bir bitkidir. Stresi azaltma, uykusuzluğu giderme ve cilt sağlığına katkı sağlama gibi faydaları bulunmaktadır. Lavanta bitkisinden; lavanta çayı, lavanta yağı, lavanta kolonyası, lavanta sabunu ve şampuanı üretilmektedir. Ayrıca içeriğindeki lavanta esansının zenginliğiyle parfümeri ve sağlık endüstrisinde hammadde olarak kullanılmaktadır. 

Mercan Köşk

Mercanköşk, kısmen soğuğa karşı hassas, tatlı çam ya da narenciye gibi kokan bir ot veya küçük çalı türüdür. Mercanköşkün anavatanı Kıbrıs ve Türkiye'nin güneyleri olup, Antik Yunan ve Roma'da mutluluğun sembolü olarak görülmüştür.  Mercanköşk bitkisinden; mercanköşk çayı, mercanköşk yağı, mercanköşk merhemi ve mercanköşk kolonyası gibi esanslar, parfümler de üretilebilmektedir. Yaprakları taze veya kurutulmuş olarak kullanılabilir. Mercanköşk; soğuk algınlığı, öksürük ve astım tedavisinde, sindirime yardımcı olmaya, adet döngülerini düzenlemeye yardımcı olmaktadır.

Melisa

Melisa, nane familyasındaki bir bitki türüdür. Hafif ekşimsi bir tada sahiptir. Yaprakları ince dokulu olan otsu bir bitkidir. Melisa bitkisinden; melisa çayı, melisa yağı, melisa sabunu, melisa şampuanı, melisa losyonu ve kolonyası gibi esanslar da üretilebilmektedir. Melisa çayı, sakinleştirici özellikleriyle bilinmekte olup, melisa yapraklarında bulunan doğal bileşenler, stres ve anksiyete ile başa çıkmaya yardımcı olabilmektedir.

Papatya

Papatya bitkisinden; papatya çayı, papatya yağı, papatya sabunu ve papatya kolonyası elde edilebilmektedir. Farmakoloji alanında da kullanılmaktadır. Papatya çayı olarak tüketildiğinde; uyku sorunlarını gidermede, sakinleştirerek stres ve kaygıyı azaltmada, öksürük ve boğaz ağrısını geçirmekte fayda gösterdiği bilinmektedir.

Öksürük Otu

Öksürüğü önlediğinden halk arasında bu ismi almıştır. Çiçeklerini yapraklarından önce açan nadir bitkilerden biridir. Ülkemizde Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde doğal koşullarda yetişir. Hemen hemen kokusuz ve acımtırak lezzettedir. Şifa amaçlı kullanılmış bitki türleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Anadolu’da bazı kültürlerde bitkinin sapları yemek olarak da tüketilmektedir. Çorbalarda ve her tür salatada maydanoz yerine kullanılabilmektedir. Çay olarak da tüketilmektedir. Çeşitli ilaçlarda kullanılmaktadır.

Rezene

Ülkemizde hemen hemen her bölgede doğal olarak yetişir. Rezenenin yaprakları saplı ve tüysüzdür. Daha çok kayalık ve kurak yerlerde yetişmektedir. Keskin kokulu bir bitkidir. Keskin aroması ve anasona benzer kokusuyla yemeklere ayrı bir lezzet katar. Hemen her türlü et yemeğini tatlandırabilme özelliği bulunmaktadır. Ayrıca çorbalarda, omletlerde ve soslarda kullanılmaktadır.  Rezene bitkisinden; rezene çayı, rezene yağı, rezene sabunu, rezene merhemi ve şurubu üretilebilmektedir. Rezene çayının, kas spazmlarını önlemeye ve rahatlatmaya, sindirimi iyileştirmeye, mide ekşimesi, gaz ve mide kramplarına iyi geldiği bilinmektedir.

Adaçayı

Ülkemizde hemen hemen her bölgede doğal koşullarda yaygın olarak yetişir. Griye çalan yeşil renkte yapraklarının aromalı kokusuyla ünlü; mor, mavi, pembe ya da eflatun renkli çiçekler açan çalı görünümlü bir bitkidir. Yumuşak ve tatlı bir tada sahiptir. Kendine has aroması ve kokusuyla yemeklere de ayrı bir lezzet katmaktadır. Hemen her türlü et yemeğinin sosunda kullanılır ve sosu zenginleştirir. Adaçayı bitkisinden; adaçayı çayı, adaçayı yağı, adaçayı sabunu, adaçayı şampuanı, adaçayı likörü ve tütsüsü üretilebilmektedir.  

Baharatların Gizli Gücü: 20 Şifa ve Lezzet Kaynağı

Zerdeçal

Kullanıldığı yemekler: Çorbalar, pilavlar, tavuk ve sebze yemekleri.

Faydaları: Güçlü antioksidan, iltihap önleyici, karaciğer dostu.

Neden kullanmalıyız: Bağışıklığı güçlendirir, hücre yeniler.

Ek ipucu: Bir tutam karabiberle birlikte kullanırsan etkisi 10 kat artar.

Karabiber

Kullanıldığı yemekler: Her tür et, yumurta, çorba, sebze.

Faydaları: Sindirimi kolaylaştırır, metabolizmayı hızlandırır.

Neden kullanmalıyız: Yemeğin besin emilimini artırır, toksinleri atar.

Kırmızı Toz Biber / Pul Biber

Kullanıldığı yemekler: Kebab, çorba, kuru fasulye, makarna sosu.

Faydaları: Kan dolaşımını artırır, yağ yakımına destek olur.

Neden kullanmalıyız: Yemeğe enerji ve sıcaklık katar, bağışıklığı uyarır.

Kimyon

Kullanıldığı yemekler: Kuru fasulye, köfte, mercimek çorbası, nohut.

Faydaları: Gaz giderici, demir açısından zengin.

Neden kullanmalıyız: Sindirimi düzenler, mideyi rahatlatır.

Tarçın

Kullanıldığı yemekler: Tatlılar, sütlü içecekler, etli yemeklerde marinasyon.

Faydaları: Kan şekerini dengeler, zihni canlandırır.

Neden kullanmalıyız: Şeker isteğini azaltır, doğal enerji verir.

Zencefil

Kullanıldığı yemekler: Tavuk, balık, tatlılar, çaylar.

Faydaları: Soğuk algınlığına birebir, mide bulantısını önler.

Neden kullanmalıyız: Bağışıklığı güçlendirir, iltihapla savaşır.

Nane

Kullanıldığı yemekler: Çorbalar, dolmalar, cacık, salatalar.

Faydaları: Mideyi rahatlatır, ferahlık verir.

Neden kullanmalıyız: Sindirim sonrası şişkinliği alır, nefes açar.

Kekik

Kullanıldığı yemekler: Et, tavuk, pizza, zeytinyağlılar.

Faydaları: Mikrop öldürücü, bağışıklık koruyucu.

Neden kullanmalıyız: Doğal antibiyotiktir, özellikle kış aylarında koruma sağlar.

Defne Yaprağı

Kullanıldığı yemekler: Balık, et suyu, çorba, pilav.

Faydaları: Sindirimi düzenler, gazı önler.

Neden kullanmalıyız: Aromasıyla yemeğe derinlik verir, mideyi rahatlatır.

Safran

Kullanıldığı yemekler: Pilav, tatlı, sütlü tarifler, risotto.

Faydaları: Antidepresan etkili, sinir sistemini yatıştırır.

Neden kullanmalıyız: Mutluluk hormonu salgısını artırır, yemeklere değer katar.

Sumak

Kullanıldığı yemekler: Salatalar, kebap, et yemekleri.

Faydaları: C vitamini deposu, mide dostu.

Neden kullanmalıyız: Ekşi lezzetle yemeği dengeler, sindirimi kolaylaştırır.

Karanfil

Kullanıldığı yemekler: Tatlı, komposto, sıcak içecekler, et marinasyonu.

Faydaları: Diş ağrısına, ağız kokusuna iyi gelir.

Neden kullanmalıyız: Güçlü antiseptik, mideyi korur.

Hardal Tohumu

Kullanıldığı yemekler: Soslar, marine soslar, et yemekleri.

Faydaları: Kan dolaşımını artırır, vücut direncini yükseltir.

Neden kullanmalıyız: Vücudu ısıtır, toksin atımına yardımcı olur.

Kişniş

Kullanıldığı yemekler: Et, çorba, köri sosu, salata.

Faydaları: Sinirleri yatıştırır, toksinleri temizler.

Neden kullanmalıyız: Sakinleştirici etkisiyle sinir sistemini dengeler.

Rezene

Kullanıldığı yemekler: Çay, balık yemekleri, sebze yemekleri.

Faydaları: Gaz giderici, mide rahatlatıcı.

Neden kullanmalıyız: Özellikle yemek sonrası hazımsızlığı önler.

Susam

Kullanıldığı yemekler: Börek, salata, tatlı, Asya yemekleri.

Faydaları: Kalsiyum kaynağı, enerji verici.

Neden kullanmalıyız: Kemikleri güçlendirir, tok tutar.

Anason

Kullanıldığı yemekler: Balık, ekmek, tatlı, çay.

Faydaları: Uykusuzluk ve mide rahatsızlıklarına iyi gelir.

Neden kullanmalıyız: Sinir sistemini sakinleştirir, uyku kalitesini artırır.

Kakule

Kullanıldığı yemekler: Kahve, sütlü tatlılar, pilavlar.

Faydaları: Nefes açıcı, sindirim dostu.

Neden kullanmalıyız: Hem aromatik hem de detoks etkili bir baharattır.

Muskat (Küçük Hindistan Cevizi)

Kullanıldığı yemekler: Beşamel sos, patates püresi, sütlü tatlılar.

Faydaları: Sinirleri yatıştırır, uyku düzenini destekler.

Neden kullanmalıyız: Ruh halini dengeler, mideyi rahatlatır.

Zahter (Dağ Kekiği)

Faydaları: Antioksidan, mikrop kırıcı, enerji verici.

Neden kullanmalıyız: Bağışıklığı destekler, yemeğe doğal güç katar.

Baharat, Lezzetin Ötesinde Bir Enerji