Sovyetler Birliği’nde Psikolojik Kontrol [ 10 Aralık 2025 ]


Sovyetler Birliği’nde Psikolojik Kontrol

KGB Arşivleri Açıldı

Sovyetler Halk Psikolojisini Nasıl Kontrol Altında Tuttu

Rusya Federasyonu Devlet Arşivleri ve daha önce kamuoyuna açılan KGB kökenli belgeler, Sovyetler Birliği döneminde halk psikolojisinin denetlenmesi ve yönlendirilmesine yönelik yürütülen resmî uygulamaları ortaya koydu. Belgeler, Komünist Parti Merkez Komitesi, KGB ve devlet kurumları arasındaki koordinasyonu kayıt altına aldı. Açıklanan arşiv kayıtlarına göre, KGB yalnızca dış istihbarat ve karşı casusluk faaliyetlerinden değil, aynı zamanda Sovyet toplumunda ideolojik istikrarın korunmasından da sorumlu tutuldu. Bu görev, basın, yayın, eğitim ve kültür alanlarını kapsayan psikolojik kontrol mekanizmalarıyla yürütüldü.

Belgelerde, “ideolojik sapma”, “anti-Sovyet düşünce” ve “zararlı propaganda” kavramlarının resmî tanımları yer aldı. Bu kavramların takip edilmesi, raporlanması ve gerekli görülen durumlarda müdahale edilmesi KGB’nin görev tanımı içinde gösterildi. Arşiv kayıtlarında, entelektüel çevreler, akademisyenler, sanatçılar ve öğrenciler dâhil olmak üzere toplumun farklı kesimlerine ilişkin gözlem raporları bulunduğu belirtildi. Bu raporların parti organlarına düzenli olarak iletildiği kayda geçti. Belgeler ayrıca, medya içeriklerinin, edebi eserlerin ve akademik yayınların ideolojik denetime tabi tutulduğunu, devlet dışı anlatıların “psikolojik tehdit” kapsamında değerlendirildiğini ortaya koydu. Açıklanan belgeler, Sovyetler Birliği’nde psikolojik kontrol uygulamalarının parti-devlet-güvenlik üçgeni içinde yürütüldüğünü resmî kayıtlarla belgeledi.

Kapsam: Toplumsal ruh hali, ideolojik sapma ve psikolojik kontrol raporları
Belge Numaraları Ve Resmi Kaynaklar
Durum: Gizliliği kaldırılmış
1. KGB – İdeolojik Güvenlik Belgeleri
Arşiv: TsKhSD / RGANI (Russian State Archive of Contemporary History)
Fon: F. 89 (KGB related materials)
Opis: Op. 14
Delo: D. 3–15

Bu metin, Rusya Devleti Merkezi İstihbarat Teşkilatı (KGB) tarafından kamuya açık hale getirilen resmi sayfalardan alınmıştır. İçerik, yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmaktadır. Metnin doğruluğu, güncelliği veya telif haklarıyla ilgili sorumluluk KGB’ye aittir. Burada yer alan bilgilerin sahibi veya üreticisi sitemiz değildir, sitemizce yalnızca kamuya açık olan kaynak aktarılmaktadır. Bu içerik yabancı dilde hazırlanmış orijinal metinden Türkçeye çevrilmiştir. Çeviri sürecinde ortaya çıkabilecek olası hata veya anlam farklılıklarından dolayı sorumluluk kabul edilmez. Herhangi bir çelişki veya farklılık durumunda, bağlayıcı ve geçerli olan metin orijinal dildeki versiyonudur.