Evrendeki Düzen: 1.618

Altın oran, yaklaşık 1.618’e karşılık gelen, bir bütünü iki parçaya böldüğümüzde küçük parçanın büyüğe, büyüğün de bütüne oranının aynı olduğu sihirli matematiksel ilişkidir ve bu ilişki, insan gözünde tuhaf bir huzur, bilinçte açıklayamadığımız bir düzen duygusu, estetikte ise sanki doğanın en derin sırlarını fısıldayan bir mükemmellik yaratır.

Doğa, bu oranı bilinçsizce ama şaşırtıcı bir isabetle kullanır; deniz kabuklarının iç içe kıvrılan spiral yapısında, ayçiçeklerinin tohum diziliminde, çam kozalağının sıralı sert kabuklarında, fırtınanın göbeğinden yayılan bulut kollarında ve hatta galaksilerin görkemli döngülerinde altın oranın izleri saklıdır. Sanat ve mimari bu oranı sanki bir rehber gibi benimser; Antik Yunan tapınaklarından Rönesans tablolarına, Leonardo da Vinci’nin insan bedenini ince ince hesapladığı çizimlerinden modern grafik tasarım logolarına kadar uzanan bir çizgide, bu matematiksel oran, gözün doğal olarak hoş bulduğu bir kompozisyon yaratır.

İnsan beyni, kusursuz simetriden ziyade, simetri ile düzensizlik arasında gizlice sallanan bu ara bölgeyi sever; çünkü burada hem düzen vardır hem de yaşamın hafif titreşimi hissedilir, tam matematiğin soğukluğuyla hayatın sıcaklığı arasında bir köprü kurulur. Belki de tam bu yüzden, altın oran estetiğin bir kanunu değil, estetiğin nefes aldığı ritimdir. Nesneler altın oranla yerleştirildiğinde ne göze çarparlar ne kaybolurlar, sadece doğru yerde, doğru boyutta ve doğru ilişkide dururlar. Bu oranı gördüğümüzde içimizde aniden beliren huzuru açıklayacak kesin bir bilimsel yanıt yoktur fakat içsel bir bilgelik gibi hissettirir. Sanki evren bize, kaosun içinde bile büyüleyici bir düzen ve anlam bulunduğunu söyler, sadece onu görmek için doğru açıdan bakmamız gerektiğini hatırlatır. İnsan aklı onu hesaplayabilir fakat insan ruhu onu hisseder.