Yeni Nesil Biyonik Kollar
İnsan Beyniyle Doğrudan Etkileşen Protezler
Teknoloji, artık sadece hareket ettiren değil, hissettiren kollar üretiyor.
Bilim dünyası insan bedeninin sınırlarını yeniden tanımlıyor. Yeni nesil biyonik kollar, artık yalnızca kas sinyalleriyle değil, doğrudan beyinle iletişim kurarak çalışıyor. Bu sayede bir kişi, “elimi kapat” ya da “şunu tut” diye düşünerek protez kolunu hareket ettirebiliyor. Üstelik bazı sistemler, dokunma hissini bile taklit edebiliyor kullanıcı tuttuğu nesnenin sertliğini ya da sıcaklığını algılayabiliyor.
Amerika’daki Michigan Üniversitesi mühendisleri, “RPNI” (Regenerative Peripheral Nerve Interface) adlı yöntemle kas ve sinir uçlarını yeniden programlayarak beyinle biyonik el arasında köprü kurdu. Bu sistemde, sinir uçlarına mikro elektrotlar yerleştiriliyor ve kas sinyalleri yapay zeka algoritmaları tarafından okunarak proteze aktarılıyor. İsviçre’deki EPFL laboratuvarında geliştirilen bir diğer sistemdeyse, sensörler aracılığıyla dokunma, basınç ve titreşim gibi hisler elektriksel olarak geri iletiliyor. Bu sayede kullanıcı, tuttuğu bir nesnenin yüzeyini hissedebiliyor.
Yerli girişimler de hızla ilerliyor. Özellikle 3D yazıcı teknolojisiyle üretilen kişiye özel protez sistemleri, maliyeti düşürürken hareket kabiliyetini artırıyor. Bazı Türk mühendislik ekipleri, sinir sensörleriyle kontrol edilen yerli biyonik el prototiplerini test etmeye başladı.
Uzmanlara göre önümüzdeki 10 yıl içinde biyonik kollar, yalnızca fiziksel değil, duygusal hislerin de aktarılabildiği “akıllı uzuvlar” haline gelecek. Bu teknolojiler sadece engelli bireylere değil, insan, makine etkileşiminin geleceğine de yön veriyor.
“Teknoloji bazen eksileni tamamlamaz, insanı yeniden tanımlar.”
Kaynaklar:
University of Michigan – RPNI Project
University of Chicago – Brain-Computer Interface Research
EPFL Neuroengineering Lab
Cedars-Sinai Neuroscience Center