Ters psikolojinin kökeninde, sosyal psikolojide “psikolojik reaktans” adı verilen bir mekanizma vardır. Birey, özgürlüğü kısıtlandığında, bu kısıtlamaya karşı koyarak kendi iradesini göstermek ister. Bu yüzden yasaklanan ya da engellenen şey daha cazip hale gelir.
İlk bakışta, ters psikolojinin “başkaları” üzerinden işlediği düşünülse de, bireyin kendi iç konuşmaları üzerinden de benzer bir etki yaratabileceği görülmektedir.
Şöyle düşünün; kendi kendinize koyduğunuz yasaklarda örneğin "bugün asla pizza yemeyeceğim" dediğinizde beyin pizzaya daha çok odaklanır, "yapmamalıyım" ifadesini kullandığınız her eylem, içsel isyanı tetikleyebilir. Bu kendi içindeki otoriteye bir başkaldırıdır.
İnsan kendine ters psikoloji uygulayabilir; hatta çoğu zaman bunu farkında olmadan yapar. İçsel yasaklar ve telkinler, bireyin zihninde bir otorite kurar. Bu otoriteye karşı geliştirilen tepki, dışsal ters psikolojinin içsel bir versiyonuna dönüşür. Bu nedenle, öz disiplin stratejilerinde “yasak koyma” yerine, olumlu telkinler ve alternatif davranışlar geliştirmek daha sağlıklı olabilir.
