Heraklion (Thonis) Nasıl Denizin Altına Gömüldü
Antik Mısır kaynaklarında adı geçen ama yüzyıllar boyunca efsane sanılan bir liman kenti… Heraklion (Mısırlıca adıyla Thonis), Akdeniz’in dibinde bulunduğunda tarihçiler şu cümleyi kurdu “Mit sandığımız şey, gerçeğin kendisiymiş.” Kayıp liman bir masal değildi antik Yunan tarihçisi Herodotos, M.Ö. 5. yüzyılda. Nil Deltası’nda büyük ve zengin bir liman kentinden söz eder Heraklion ancak yüzyıllar boyunca kentin yeri bulunamadı, Yüzeyde hiçbir kalıntı yoktu, haritalarda belirsizdi bu yüzden birçok tarihçi, Heraklion’u sembolik ya da mitolojik kabul etti. 2000 Yıl Sonra Gelen Şok (2000–2001) Fransız deniz arkeoloğu Franck Goddio liderliğindeki ekip, Mısır’ın İskenderiye açıklarında deniz tabanında Dev tanrı heykelleri, Tapınak kalıntıları, Liman yapıları, Altın sikkeler ve yazıtlar buldu.
Yazıtlarda açıkça şu ifade yer alıyordu
“Thonis – Heraklion” Efsane tarih oldu. Heraklion Ne kadar büyük bir şehirdi. Buluntulara göre şehir M.Ö. 6. yy – M.S. 2. yy arasında aktifti Mısır’ın Akdeniz’e açılan en önemli limanıydı, ticaretin ve tapınakların merkezindeydi, yani sıradan bir kasaba değil stratejik bir süper liman.
Asıl Gizem Şehir Nasıl Yok Oldu
Heraklion’un yok oluşu savaşla değil. Araştırmalar gösteriyor ki büyük bir yangın yok, Kuşatma izi yok, toplu katliam yok bunun yerine ani Zemin Çökmesi , Depremler
Bilimsel veriler şunu söylüyor
Nil deltası alüvyonla dolu, gevşek bir zemindi, Şehir çok ağır yapılaşmıştı, bir veya birkaç güçlü deprem sonrası, zemin sıvılaştı (likefaksiyon) şehir bir gecede çöktü, yapılar, yavaş yavaş değil, kısa sürede denizin altına gömüldü. Neden insanlar kaçamadı. Bu soru çok önemli, bazı heykeller devrilmiş halde bulundu günlük kullanım eşyaları yerli yerinde, liman kalıntıları kullanımdaymış gibi duruyor bu da çöküşün beklenmedik ve ani olduğunu düşündürüyor. Şehir tamamen çamur ve alüvyonla kaplandı deniz yüzeyi değişti Nil deltası haritayı değiştirdi. Şehir, neredeyse doğal bir mühürle gizlendi.
Heraklion’u Diğer Kayıp Şehirlerden Ayıran Ne
Antik metinlerde adı geçiyordu
Ama fiziksel kanıt yoktu
Sonra birebir doğrulandı Bu yüzden Heraklion: “Arkeolojinin kendini düzelttiği an” olarak anılıyor.
Bugün Ne Durumda?
Şehrin büyük bölümü hala su altında, kazılar son derece yavaş ilerliyor, tuz, akıntı ve biyolojik yaşam büyük tehdit bu da demek oluyor ki
Heraklion’un sırları henüz tamamen açılmış değil. Efsaneyi gerçeğe dönüştürüyor bir gecede medeniyet silinebileceğini gösteriyor. Doğanın, en güçlü limanı bile yenebileceğini kanıtlıyor.
Ve en önemlisi: Tarihin kaybolması için bazen hiç savaş gerekmiyor.
